KONSTYTUCJA 3 MAJA

Poprzedni Następny

3 maja każdego roku uroczyście obchodzimy rocznicę uchwalenia KONSTYTUCJI 3 MAJA.
Postaramy się przybliżyć wydarzenia, które wpisały się w historię Polski, ale i świata.

W 1791r. (232 lata temu) w Zamku Królewskim w Warszawie Sejm Czteroletni (Sejm Wielki) przyjął przez aklamację ustawę rządową, która przeszła do historii jako Konstytucja 3 maja.

Konstytucja 3 maja, była wielkim osiągnięciem polskich reformatorów i wyrazem XVIII- wiecznej myśli.

Była pierwszą w Europie i drugą  na świecie (po amerykańskiej z 1787 roku)  ustawą regulującą organizację władz państwowych, prawa i obowiązki obywateli.

 
Autorami Konstytucji 3 maja byli król Stanisław August Poniatowski, Ignacy Potocki i Hugo Kołłątaj. Celem ustawy rządowej miało być ratowanie Rzeczypospolitej, której terytorium zostało uszczuplone w wyniku I rozbioru przeprowadzonego w 1772 roku przez Prusy, Austrię i Rosję. 

 Konstytucja, której ustanowienie odbiło się szerokim echem w całej Europie, zmieniła ustrój państwa na monarchię konstytucyjną, wprowadziła trójpodział władzy na ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą oraz ograniczyła demokrację szlachecką, znosząc formalnie liberum veto. Ustawa rządowa wprowadziła również stałą armię, której liczebność miała sięgać 100 tysięcy żołnierzy.

W czasie obchodów pierwszej rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 maja 1792 wokół Warszawy skoncentrowano wiele jednostek wojskowych, których zabrakło w krytycznym momencie rosyjskiego ataku w 1792 r.

 W okresie zaborów Polski celebrowanie rocznic Konstytucji 3 maja było zakazane przez wszystkich zaborców. Polacy, którzy odważyli się obchodzić publicznie to święto byli karani.