DEMOKRACJA - WYBORY - REFERENDUM
O co chodzi w tych wyborach???
Uczniowie często zadają mi pytania: Po co te wybory? O co chodzi w tych wyborach? Czy one są potrzebne?
Odpowiadam TAK, są potrzebne, bo nasze demokratyczne wybory, mają wpływ na funkcjonowanie państwa. Dlatego powinniśmy dokonywać ich mądrze, świadomie, zgodnie z naszymi przekonaniami bez sugestii innych i bez zbędnego tłumaczenia. Każdy obywatel ma prawo zachowac swój wybór w tajemnicy i nikt nie może wywierać na nim presji.
Od kilku tygodni tkwimy w temacie wyborczym, warto więc skierować kilka słów wyjaśnienia do młodych ludzi.
O co chodzi w tych wyborach?
W niedzielę 15 października obywatele naszego państwa, będą oddawać głosy i wybierać przedstawicieli do parlamentu. Polski parlament dzieli się na dwie izby (Sejmu RP i Senatu RP). Sejm RP składa się z 460 posłów, a Senat RP ze 100 senatorów.
Zgodnie z zasadami obowiązującymi właściwie na całym świecie, izby te przede wszystkim pełnią funkcję legislacyjną, czyli tworzą i ustanawiają prawo. Innym zadaniem parlamentu w Polsce, jest sprawowanie kontroli nad Radą Ministrów RP, czyli rządem.
Przeprowadzenie wyborów wiąże się z zastosowaniem ordynacji wyborczej, czyli zbioru przepisów, określających sposób przeprowadzenia wyborów: możliwości głosowania, kandydowania w wyborach, przebiegu głosowania i liczenia głosów.
Wybory do sejmu odbywają się w Polsce według pięcioprzymiotnikowej ordynacji wyborczej czyli są: powszechne ( prawo do głosowania mają wszyscy obywatele), bezpośrednie (osobisty udział w głosowaniu), tajne ( nikt nie może wpływać na decyzje wyborców, a każdy głosujący ma prawo do zachowania tajemnicy swojego wyboru), równe ( każdy głosujący może oddać 1 głos, a wartość każdego głosu jest taka sama) i proporcjonalne (wyborcy oddają głosy na kandydatów, jednak partie otrzymują liczbę mandatów , czyli miejsc w sejmie, proporcjonalnie do liczby głosów oddanych na listy ich kandydatów.
Wybory do senatu przebiegają podobnie, jednak różnią się w jednym punkcie, nie ma tu zastosowania zasada proporcjonalności tylko większości. Oznacz to, że miejsce w senacie otrzyma kandydat, który w danym okręgu wyborczym otrzymał największą ilość głosów.
Co to jest okręg wyborczy?
To jednostka podziału terytorialnego Polski utworzona w celu przeprowadzenia wyborów powszechnych.
Warto wspomnieć, że ordynacja wyborcza, w nawiązaniu do najważniejszego dokumentu obowiązującego w państwie , czyli Konstytucji RP, określa wiek obywateli odnoszący się do czynnego prawa wyborczego (czyli prawa do głosowania), przysługuje ono w Polsce obywatelom od 18. roku życia i biernego prawa wyborczego ( czyli prawa do bycia wybieranym). Kandydat do sejmu musi mieć ukończone 21 lat, a do senatu 30.
Na koniec słowo o referendum, bo i w nim tym razem wezmą udział Polacy.
Referendum to forma demokracji bezpośredniej, niezwykłej okazji, aby wyrazić swoje zdanie na ważny temat. Bo tu każdy obywatel osobiście (a nie za sprawą swoich przedstawicieli w parlamencie), może się wypowiedzieć w sprawach ważnych do rozstrzygnięcia.
Cóż, czas szybko przemija i już w kolejnych wyborach parlamentarnych, niektórzy spośród was wezmą w nich udział. Warto już dzisiaj budować swoje spojrzenie, żeby w przyszłości, tak jak wspomniałam na początku, wybierać mądrze i zgodnie ze swoimi przekonaniami. Ważny jest udział obywateli w głosowaniu czyli tzw. frekwencja wyborcza, czyli odsetek osób biorących udział w głosowaniu. Dlaczego jest ważna? Bo tylko przy wysokiej frekwencji mamy pełen obraz decyzji obywateli. Przy niskiej frekwencji, to jakaś grupa wyborców zada ceduje za nas. Warto więc skorzystać ze swojego prawa i wybierać, tak jak chcemy :)
Nauczyciel historii i wiedzy o społeczeństwie
Emilia Chrebor-Paciorek
